राज्य उत्तर-माध्यमिक शिष्यवृत्ती (दिव्यांग विद्यार्थी)

14

Oct

राज्य उत्तर-माध्यमिक शिष्यवृत्ती (दिव्यांग विद्यार्थी)

तपशील

“राज्य उत्तर-माध्यमिक शिष्यवृत्ती (दिव्यांग विद्यार्थी)” ही योजना महाराष्ट्र शासनाच्या समाज न्याय आणि विशेष सहाय्य विभागामार्फत राबविण्यात येते. या योजनेचा मुख्य उद्देश दिव्यांग विद्यार्थ्यांना (SwDs) उच्च शिक्षण घेण्यासाठी प्रोत्साहन देणे हा आहे. त्यामुळे, या योजनेद्वारे विद्यार्थ्यांना इ. १२ वी (H.S.C.), पदवी, व्यावसायिक, तांत्रिक, वैद्यकीय, अभियांत्रिकी इत्यादी कोर्सेससाठी आर्थिक सहाय्य दिले जाते. तसेच, या योजनेसाठी केवळ महाराष्ट्र राज्यातील कायमस्वरूपी रहिवासी नागरिक पात्र आहेत. विशेष म्हणजे, ही योजना १००% महाराष्ट्र शासनाकडून वित्तपोषित आहे.

🟩 योजनेचे लाभ

प्रथम, विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शिक्षणासाठी निर्वाह भत्ता (Maintenance Allowance) दिला जातो. या भत्त्याचे दर शिक्षणाच्या गटानुसार निश्चित केले आहेत.

A. निर्वाह भत्ता

गट A: वैद्यकीय, अभियांत्रिकी, कृषी, पशुवैद्यक आणि पदव्युत्तर अभ्यासक्रमांसाठी —

निवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹1200 प्रति महिना
प्रवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹550 प्रति महिना

गट B: वैद्यकीय, अभियांत्रिकी, कृषी व पशुवैद्यक डिप्लोमा अभ्यासक्रमांसाठी —

निवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹820 प्रति महिना
प्रवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹530 प्रति महिना

गट C: कला, विज्ञान, वाणिज्य पदव्युत्तर कोर्स तसेच व्यावसायिक शिक्षणातील डिप्लोमा अभ्यासक्रमांसाठी —

निवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹820 प्रति महिना
प्रवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹530 प्रति महिना

गट D: पदवी अभ्यासक्रमाच्या दुसऱ्या वर्षासाठी —

निवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹570 प्रति महिना
प्रवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹300 प्रति महिना

गट E: इ. ११ वी, इ. १० वी आणि पदवी अभ्यासक्रमाच्या पहिल्या वर्षासाठी —

निवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹380 प्रति महिना
प्रवासी विद्यार्थ्यांसाठी: ₹230 प्रति महिना

यानंतर, दृष्टिहीन आणि कमी दृष्टिक्षम विद्यार्थ्यांना वाचक भत्ता (Reader Allowance) दिला जातो.

B. वाचक भत्ता

गट A, B, C: ₹100 प्रति महिना
गट D: ₹75 प्रति महिना
गट E: ₹50 प्रति महिना

तसेच, विद्यार्थ्यांच्या शिक्षण शुल्क (Tuition Fees) सक्षम प्राधिकरणाने मंजूर केल्याप्रमाणे भरले जाते. याव्यतिरिक्त, विद्यार्थ्यांना अभ्यासदौऱ्यासाठी आणि प्रकल्पासाठीही आर्थिक मदत मिळते.

C. अभ्यास दौरा खर्च: ₹500 प्रति वर्ष

D. प्रकल्प टायपिंग खर्च: ₹600 प्रति वर्ष

🟩 पात्रता अटी

प्रथम, अर्जदार भारताचा नागरिक असावा आणि तो महाराष्ट्र राज्याचा कायमस्वरूपी रहिवासी असावा. याशिवाय, अर्जदाराने महाराष्ट्र शासनमान्य शाळा किंवा महाविद्यालयात प्रवेश घेतलेला असावा. तसेच, अर्जदार दिव्यांग व्यक्ती (दृष्टिहीन, कमी दृष्टी, श्रवणदोष, अंगविकृत इत्यादी) असावी आणि त्याची दिव्यांगता किमान ४०% किंवा त्यापेक्षा जास्त असावी.

यानंतर, अर्जदाराने इ. १० वी उत्तीर्ण केलेली असावी आणि तो मागील शैक्षणिक परीक्षेत अपयशी ठरलेला नसावा. त्याचप्रमाणे, तो उत्तर-माध्यमिक पात्रता (११ वी, १२ वी, किंवा वैद्यकीय/अभियांत्रिकी/तांत्रिक/व्यावसायिक कोर्स) शिकत असावा.

🟩 अर्ज प्रक्रिया (Offline Mode)

प्रथम, अर्जदाराने आपल्या शाळा किंवा महाविद्यालयातील संबंधित अधिकार्‍यांकडून अर्जाचा नमुना (फॉर्म) मागवावा.
त्यानंतर, अर्जामध्ये सर्व आवश्यक माहिती भरून, पासपोर्ट साईझ छायाचित्र (स्वाक्षरीसह) चिकटवावे आणि आवश्यक सर्व स्वप्रतिज्ञापत्रित (self-attested) कागदपत्रे जोडावीत.
पुढे, पूर्ण भरलेला आणि स्वाक्षरी केलेला अर्ज आवश्यक कागदपत्रांसह संबंधित अधिकार्‍यांकडे जमा करावा.
शेवटी, अर्ज सादर केल्याची पावती किंवा स्वीकारपत्र संबंधित अधिकार्‍यांकडून घ्यावी.